Cukierek albo psikus! Jaka jest historia Halloween i skąd wywodzą się obecne tradycje związane z tym dniem?

Na Halloween zwykło się mówić, że jest to amerykańskie święto. Stwierdzenie to nie jest do końca prawdziwe, gdyż historia Halloween sięgać może nawet czasów starożytnych. Nie zmienia to jednak faktu, że Halloween w Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie obchodzone jest najbardziej hucznie i narodziły się tam obecne tradycje związane z tym świętem. Oto kilka faktów dotyczących tej upiornej nocy, które z pewnością warto poznać.

Dawne dzieje Europy, koniec lata i święto zmarłych

Osoby, które twierdzą, że Halloween zawitało do starego kontynentu z Ameryki w wyniku postępującej globalizacji, są w błędzie. Prawda jest taka, że historia Halloween i korzenie tego dnia znajdują się właśnie na terenie Europy. Nikt nigdy nie wskazał jednoznacznie na święto czy obrządek religijny, który zapoczątkował tradycję Halloween, jednak może wiązać się z nią kilka celtyckich czy rzymskich zwyczajów. Jednym ze świąt, w którym odnaleźć można korzenie Halloween, jest Samhain - celtyckie święto mające uczcić koniec zbiorów i obfite plony, a także koniec lata i początek zimy, która wówczas na terenach obecnej Szkocji, Walii, Irlandii czy Francji uważana była za czas ciemności, śmierci czy głodu. W związku z tym wierzono, że tego dnia zaciera się granica między światem żywych i umarłych, a zbłąkane dusze mogą powrócić między ludzi. Aby uchronić się przed nieprzyjaznymi duchami, ludzie gasili światła i starali się nadać swoim domom wygląd starych i dawno opuszczonych. Tutaj można doszukiwać się genezy dekoracji na Halloween, zwyczajów ozdabiania domów oraz podwórek w taki sposób, aby wyglądały strasznie.

Skąd pochodzi nazwa Halloween?

Historia Halloween jest ściśle związana ze świętem zmarłych, na co wskazuje już sama nazwa tego wydarzenia. Halloween jest neologizmem powstałym z dłuższej wersji All Hallows Eve - wigilia Wszystkich Świętych. Najprawdopodobniej obecne Halloween, zwyczaje oraz nazwa tego obrządku przekształciły się z Samhain właśnie na terenie Szkocji, Walii i Irlandii, a podczas kolonizacji zostały przeniesione również na ziemię Ameryki Północnej, gdzie tradycja Halloween w dalszym ciągu się rozwijała.

Cukierek albo psikus! Skąd wzięła się ta zabawa?

Halloween w Wielkiej Brytanii czy w Stanach Zjednoczonych kojarzone jest z bardzo popularną zabawą “trick or treat”, która w polskim tłumaczeniu oznacza cukierek albo psikus. Genezy tego zwyczaju można dopatrywać się jeszcze w starożytnej, celtyckiej historii Halloween. Zgodnie z wierzeniami o zacierającej się granicy między dwoma światami - żywych i umarłych - nie tylko starano się nadać domostwom wygląd opuszczonych, ale również wystawiano przed budynki pożywienie dla duchów, aby nie musiały odwiedzać domów. Osoby zakładające stroje halloweenowe wcielają się w rolę duchów i zjaw, które straszą domowników i szukają jedzenia, które zgodnie z tradycją powinny znaleźć przed domem. Jeśli go nie otrzymają, gospodarze mogą spodziewać się nieprzyjemnych konsekwencji.

Stroje halloweenowe i straszne przebrania

Zwyczaj zakładania masek i przebrań nie musi wiązać się tylko ze wcielaniem w rolę zjaw i upiorów. W czasach starożytnych bowiem, ludzie również zakładali maski i przebierali się za włóczęgów, aby odstraszyć od siebie zbłąkane dusze poszukujące ludzkich, w których mogłyby zamieszkać.

Najbardziej popularne święto

Największą sympatią i uwagą Halloween cieszy się zdecydowanie w Stanach Zjednoczonych, gdzie jest to najbardziej hucznie obchodzone święto zaraz po Bożym Narodzeniu. Zaraz po Stanach, na podium znajdują się Wielka Brytania oraz Kanada, które również przywiązują dużą wagę do świętowania tego wieczoru. Do Polski ten zwyczaj zawitał w latach 90., jednak dopiero teraz zyskuje na popularności. Coraz częściej można tego dnia spotkać przebrane dzieci, specjalne imprezy halloweenowe czy dekoracje domów.